Онлайн-сауда мен маркетплейстердің белсендідамуы жағдайында тұтынушылардың құқықтарынқорғау маңызды аспектілердің біріне айналуда. Соңғыжылдары интернет арқылы сатып алу кезінде көптегенадамдар өз құқықтарының бұзылуына тап болды, бұлмемлекеттік органдардың араласуын қажет етеді.Мұндай жағдайдың мысалы ретінде теледидардымаркетплейс арқылы сатып алған тұтынушы Т. — Мен болған оқиға болды.
Ағымдағы 2025 жылдың басында тұтынушы т. маркетплейс дүкендерінің бірінде құны 4 145 теңгеболатын Samsung 109 см теледидарға тапсырыс берді.Төлем толық көлемде жүргізілді, бұл тиісті төлемқұжатымен расталады.
Алайда, келесі күні тапсырысты сатушы біржақтытәртіпте жойды. Сатушы көрсеткен бас тартудың себебі«қоңырау шала алмады». Бұл ретте электрондық пошта,СМС, қосымшадағы хабарламалар немесе ресми бас тарту сияқты баламалы байланыс тәсілдеріұсынылмады. Бұл жағдай тұтынушыда әділ сұрақтартуғызды, өйткені тапсырысты алдын-ала ескертусізресми себептермен жою оның құқықтарын бұзады.
«Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы»
Қазақстан Республикасы Заңының 8-1—бабынасәйкес сатушы сатып алу-сату шарты бойынша міндеттемелерді тиісінше орындауға міндетті.
Сатушы келісімшарт талаптарын ерікті түрдеөзгертуге құқылы емес, оның ішінде төлемнен кейінтапсырыстың күшін жою, бұған сенімді жәненегізделген себептер келтірмейді.
Өз құқықтарының бұзылуына байланыстытұтынушы Т.Ақмола облысы бойынша МТИ сауда жәнетұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментіне (бұдан әрі-Департамент) жүгінді. Департаментсатушының іс-әрекеті заңнама нормаларына сәйкес келмейтінін және тұтынушының құқықтарынбұзатынын растады. Тұтынушының өтініштеріне жауапретінде Департамент өз құзыреті шеңберіндесатушымен ақпараттық жұмыс жүргізді. Оныңбарысында сатушыға сатып алушылар алдындағыміндеттері туралы, оның ішінде тауар туралы толықақпарат беру, шарт бойынша міндеттемелерді орындаужәне жеткізу мерзімдерін сақтау қажеттілігі туралыхабарланды. Нәтижесінде жағдай шешілді: сатушы өзміндеттемелерін орындап, тауар жеткізді, ал тұтынушыТ. Samsung 109 см теледидарын бастапқы құны 4 145теңге алды.
Сатушылар мен маркетплейстің сатып алушылармен тиісті қарым-қатынасты қамтамасыз етуі және сатып алу-сату шарттарының талаптарын қатаң сақтауы маңызды, бұл тұтынушылардың электрондық саудағадеген сенімін арттыруға және болашақта мұндайоқиғаларды болдырмауға көмектеседі.
